18.03.2023
Rita Geukens fso
Poperinge, België
Alles voor de Arendjongskens
Plechtige Herdenkingsviering op 5 maart 2023 in de Sint-Janskerk te Poperinge naar aanleiding van 10 jaar overlijden van priester István regöczi. Wie was deze indrukwekkende Hongaarse priester en wat is zijn band met ons land?
István Regöczi is geboren op 5 oktober 1915 en kwam voor het eerst naar België als 10-jarige jongen. Samen met zijn broer en andere Hongaarse kinderen arriveerde hij met de trein in Poperinge voor een verblijf van 6 maanden in België. De jonge István kwam terrecht bij E.H. Deken Richard Vervaeke in Poperinge en bezocht aldaar de lagere school in het Sint-Stanislascollege.
Al van kleinsaf stond het voor István vast dat hij priester wilde worden. Omdat het in het communistische tijdperk voor hem in Hongarije niet mogelijk was om naar een seminarie te gaan, vertrok hij op 14 juni 1933 te voet van Boedapest naar Vlaanderen. Na een tocht van 2 weken kwam hij terug aan bij E.H. Deken Vervaeke in Poperinge. Zijn broer Ladislaus (Laci) volgde hem later eveneens naar Vlaanderen maar overleed veel te jong aan tuberculose. Hij werd begraven in de graftombe van de familie Vervaeke.
István volgde de Latijnse humaniora in het college en ging vervolgens in 1937 naar het kleinseminarie in Roeselare. Zo was hij klaar om in het grootseminarie in Brugge voorbereid te worden op het priesterschap. Intussen had hij één van zijn memorabele boeken geschreven : “Als Vlaanderen terugroept" (Leuven, Davidsfonds 1939). Dit maakte hem in Vlaanderen bekend en zo ontstond een Hongaarse vriendenkring, die hem altijd heeft gesteund. Op 28 maart 1943 werd hij door Mgr. Lamiroy in Brugge tot priester gewijd en keerde enkele dagen later terug naar zijn volk in Hongarije.
Daar begon hij al heel vlug met het opvangen van de vele weeskinderen en stichtte hij het werk van de weeskinderen Alles voor de Arendjongskens, en de Arendjongskens voor God (afgekort als M.A.S.A.S.I. in het Hongaars) naar de Vlaamse leuze Alles voor Vlaanderen, Vlaanderen voor Christus (AVV-VVK). De naam verwees naar de hardheid van het leven van die weeskinderen, te vergelijken met de harde opvoeding die de jongen van een arend in de ruwe rotsspleten krijgen.
Een noodkreet in de Belgische kranten en een nieuw boek Mijn Arendjongskens (1948) brachten een stroom van financiële steun op gang, o.a. door de vzw 'Het Werk der Arendjongskens' die in 1948 in Brugge werd opgericht.
De toenemende greep van de communisten hinderde zijn werk. Hij werd telkens weer naar een andere parochie gestuurd. Dit werd ook de titel van zijn laatste boek: Een zwerver voor God (Tabor, Brugge 1990). Omwille van zijn trouw aan de Kerk en zijn verzet tegen het communistische regime, werd hij viermaal in de gevangenis opgesloten, in totaal meer dan 6 jaar! Van 1949 tot 1953 was dit in een berucht concentratiekamp, waar vele Hongaarse priesters de dood vonden.
Door zijn onwankelbaar geloof en met de grote steun vanuit Vlaanderen bleef hij voor zijn Arendjongskens zorgen. In de jaren '60 kwam hij opnieuw in contact met Julia Verhaeghe, de stichteres van de Geestelijke Familie Het Werk. Hij had haar tijdens zijn seminarietijd in Geluwe leren kennen. Julia steunde hem en zond één van de Vlaamse zusters uit de gemeenschap, zuster Bea Vandenborre, naar István. Zij zou hem tot aan zijn dood van nabij steunen. Priester István had een grote waardering voor Moeder Julia en wist dat zij hem en het Hongaarse volk door gebed en offer steunde. Zo getuigt hij in één van zijn brieven aan haar: “Wij zullen nooit vergeten door hoeveel lijden, offers en gebed u ons op geestelijk gebied nieuw leven en hoop geschonken heeft.” (Brief van 11 november 1985)
In 1989, na de val van het communisme in Hongarije, werd István volledig gerehabiliteerd en kon hij weer vrij reizen. Op Processiezondag 2001 schonk hij een afbeelding van Onze Lieve Vrouw van het Bronnendal aan de Sint-Janskerk te Poperinge. Zo ontstond een 'verzustering' die tot op heden zou blijven.
Zijn grote liefde tot Maria heeft hem steeds begeleid. Reeds in 1935 als hij met E.H. Deken Vervaeke naar Lourdes mocht gaan beloofde hij aan Maria: "Als mijn droom priester te worden waar wordt, zal ik u een geschenk geven." Maria heeft er wel 50 jaar moeten op wachten maar haar geschenk kreeg ze: een levensgrote piëta uit carrara marmer, gebeeldhouwd door Maria de Faykod, een van zijn beschermelingen. In 2010 kreeg hij de 'Parma Fidei - Shield of Faith', een erkenning die wordt gegeven aan priesters die tijdens de communistische dictatuur trouw bleven aan Kerk en geloof.
Priester István bleef actief als priester tot hij in 2011 ernstig ziek werd. Hij overleed op 28 februari 2013 op 98-jarige leeftijd.
Dit jaar is het dus precies 10 jaar geleden dat priester István overleed. Dit was de aanleiding voor een plechtige Herdenkingsviering op 5 maart 2023 in de Sint-Janskerk te Poperinge, in aanwezigheid van een afvaardiging van de Hongaarse Ambassade; Moeder Margarete Binder van de Geestelijke Familie Het Werk; zuster Bea Vandenborre fso en verschillende andere zusters van de geestelijke familie; alsook een hele groep trouwe vrienden van priester István Regöczi. Bij de plechtige Eucharistieviering wist pater Kris Van Damme fso met vurige woorden, de aanwezigen te boeien en een waardige hommage te brengen aan priester István. Na de prachtige Hongaarse Hymne op het einde van de Eucharistie werden de genodigden noch verwacht voor een kleine receptie in het OLV Gasthuis.
Homilie door pater Kris Vandamme fso, tijdens de herdenkingsviering in Poperinge, België.
Moeder Julia Verhaeghe en priester István Regöczi.
Radio Maria wijdde een uitzending aan deze herdenkingsviering in een interview met de heer Robrecht De Gersem over de figuur van priester Istvàn Regöczi.
In een eerdere uitzending van Radio Maria 'Langs de blauwe Donau' werd ook al aandacht besteed aan de indrukwekkende figuur deze priester.
De herdenkingsviering zelf is terug te bekijken via de livestream van de parochie in Poperinge.